Tradycyjnie w pierwszą sobotę sierpnia – 3.08.2019 roku odbył się w Kodniu XX jubileuszowy Bieg Sapiehów, któremu pierwszy raz towarzyszyły zawody nordic walking – I Marsz nad Bugiem.
Honorowy patronat nad Biegiem oraz nordic walking objął Marszałek Województwa Lubelskiego Pan Jarosław Stawiarski. Biegowi patronowali także Starosta Bialski – Pan Mariusz Filipiuk oraz Pan Jerzy Troć – Wójt Gminy Kodeń.
Fundatorami pucharów w Małym Biegu Sapiehów byli: Wójt Gminy Kodeń – Jerzy Troć, Jacek Malarski – dyrektor Zespołu Placówek Oświatowych w Kodniu i dyrektor Gminnego Centrum Kultury, Sportu i Turystyki w Kodniu Piotr Skolimowski.
Bieg Sapiehów to impreza rangi międzynarodowej, posiadająca aspekt nie tylko sportowy, służy również popularyzacji czynnego wypoczynku wśród dzieci i dorosłych, wypoczynku połączonego z poznaniem bogatej kultury regionu pogranicza, wspaniałych zabytków, a nade wszystko nieskażonej, bujnej nadbużańskiej przyrody Kodnia i okolic.
Impreza, zapoczątkowana w 2000 roku, co roku gromadzi ponad setkę uczestników. W tegorocznym roku biegu na dystansie 15 kilometrów, na mecie zameldowało się 108 zawodników, w tym 20 kobiet. W zawodach nordic walking rozgrywanych na dystansie 5 kilometrów wystartowało 43 zawodników, w tym 18 kobiet. Uczestnikami obu imprez byli sportowcy z całej Polski, a także zagranicy (wschodniej) Białorusini i Ukraińcy i Holandii. Jak zwykle rozpiętość wiekowa zawodników była ogromna, od 16 lat do ponad 70. Dla najmłodszych zorganizowano „Małe Biegi Sapiehów”, w tym cieszący się coraz większym zainteresowaniem Bieg Przedszkolaka na dystansie ok. 200 m.
W tym roku Bieg Sapiehów pogoda do biegania była sprzyjająca, czyli tradycyjna „piekielna kodeńska piętnastka” nie dała się uczestnikom we znaki. Nie było za gorącą, słońce nieśmiało przebijało się przez chmury, wilgotność powietrza była odpowiednia, a wiatr również nie stanowił przeszkody do biegania, dlatego też najlepszy „kijkarz” pokonał 5 kilometrowy dystans w ciągu 30 minut, natomiast zwycięzca biegu zameldował się na mecie po upływie 47 minut.
Bieg Sapiehów na stałe wpisał się w historię Kodnia, a także w jego współczesność, obok Sanktuarium Matki Bożej Kodeńskiej, przyczynia się do popularyzacji Kodnia i okolic w kraju i za granicą. W roku ubiegłym obchodziliśmy 100 rocznicę odzyskania niepodległości przez Polskę. To wspaniałe wydarzenie znalazło swoje odzwierciedlenie również podczas Biegu Sapiehów, ponieważ na medalu znalazł się projekt pomnika, który 11 listopada, w rocznicę odzyskania nieodległości został uroczyście odsłonięty w parku na rynku.
Pierwotnie pomnik został zbudowany w 10 rocznicę odzyskania niepodległości w 1928 roku, lecz został zniszczony przez Niemców w czasie wojny. To tego PRL-owskie władze postarały się, by pomnik zapomniano. „Władzy ludowej” bardzo przeszkadzał pomnik chwały oręża polskiego, chwały marszałka Józefa Piłsudskiego. Kamień pochodzący z monumentu użyła do budowy ubikacji przy ośrodku zdrowia. Na szczęście zachowała się tablica pamiątkowa, na której znajduje się lakoniczny napis: „Dziesięciolecie Niepodległości 11.XI.1928”.
Nowy pomnik powstał według projektu artysty-rzeźbiarza Roberta S. Mitury, który w luźnej formie nawiązuje do poprzedniego, starego monumentu. Granitowy obelisk ozdobił orzeł w koronie, trzymający w szponach buławy marszałkowskie. W podstawie pomnika, w specjalnej kapsule, umieszczona została stara, historyczna tablica z 1928 r. a na pomniku współczesna – upamiętniająca 100-lecie Odzyskania Niepodległości. Monument wieńczy data spinająca te dwa wydarzenia. Pomnik został uroczyście odsłonięty 11 listopada 2018 roku.
W tym roku jubileuszowa edycja biegu łączy się dodatkowo z dwudziestą rocznicą założenia Towarzystwa Przyjaciół Kodnia. Podobnie jak w roku ubiegłym, także to wydarzenie upamiętniliśmy na medalu, który otrzymają wszyscy startujący w zawodach.
Bieg Sapiehów rozpoczyna swoisty kanon ważnych wydarzeń sierpniowych w Kodniu. Następne ważne wydarzenia w naszej miejscowości to uroczystości odpustowe ku czci Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w dnia 14-15 sierpnia, a później 18 sierpnia II Jarmark Sapieżyński, podczas którego jeszcze raz będziemy mogli się przenieść do czasów świetności miasta Kodnia. Miesiąc sierpień to okres największej promocji naszej miejscowości, który sprawie, że ta część Lubelszczyzny znajduje się na ustach nie tylko kraju ale także zagranicy.
Nasz Bieg Sapiehów jest wpisany do ogólnopolskiego kalendarza imprez biegowych, piętnastokilometrowa trasa posiada atestację Polskiego Związku Lekkiej Atletyki.
Warto pamiętać, że Bieg zapoczątkował Maratończyk z Kodnia Jan Kulbaczyński, ale nazwę wymyślił niezapomniany proboszcz kodeński ojciec Stanisław Wódz. Od początku z biegiem związani są Dominik Nazaruk, Jacek Malarski, Agnieszka Nowacka, Wanda Kopczyńska, Iwona Hordyjewicz, Wiesław Witkowicz, a także świętej pamięci Józef Tymoszuk, czyli osoby związane z głównym organizatorem imprezy – Towarzystwem Przyjaciół Kodnia oraz Andrzej Kołpak z Białej Podlaskiej, ale rodem z Kodnia. Bieg Sapiehów to także impreza „rodzinna”, bowiem organizatorów aktywnie wspierają ich najbliżsi, dzieci i krewni.
W XX Biegu Sapiehów, ubiegłoroczny zwycięzca zajął dopiero czwarte miejsce, a na podium stanęli Białorusini i Ukrainiec. Najszybszy, w tym roku był Ilya Slavenski z Homla z czasem 00:47:36, drugie miejsce, podobnie jak w roku ubiegłym zajął Dzymitry Hryhoryeu z Baranowicz z czasem 00:48:06, a trzecie Paweł Olinik z Czernichowa na Ukrainie – 00:48:19. Pierwszy rok temu Andrzej Starżyński z Kurowa był czwarty. Zwycięzca zgarnął nagrodę główną, czyli Buławę Sapiehów ufundowaną przez Wójta Gminy Kodeń Jerzego Trocia. Za drugie miejsce był puchar Marcina Duszka Posła na Sejm RP, Olinik uhonorowany został pucharem Marszałka Województwa Lubelskiego Jarosława Stawiarskiego.
Wśród kobiet, najlepsza była pochodząca z Terespola, wielokrotna tryumfatorka naszej imprezy – Izabela Trzaskalska, a obecnie po mężu Paszkiewicz z czasem 00:56:37, która w walce o podium wyprzedziła dwie Białorusinki Svietlanę Sanko z Mińska (00:56:51) i ubiegłoroczną tryumfatorkę (Trzaskalska reprezentowała nasz kraj na Mistrzostwach Europy w Berlinie) Elenę Shumik z Brześcia (01:01:59), druga w XIX biegu Anna Chustecka z Wisznic zajęła dopiero piąte miejsce. Izabela Paszkowska powiększyła swoją gablotę o kolejną Buławę Sapiehów, natomiast wicemistrzyni otrzymała puchar Stanisława Żmijana Posła na Sejm RP, za trzecie miejsce był puchar Wicewojewody Lubelskiego Roberta Gmitruczuka.
Zwycięzcy zawodów nordic walking – I Marszu nad Bugiem Dariusz Mackiewicz z Kodnia (00:30:51) oraz Sylwia Rejmantowska z Warszawy (00:34:33) otrzymali puchary ufundowane przez Marszałka Województwa Lubelskiego. Miejsce drugie i puchar Wicewojewody Lubelskiego Roberta Gmitruczuka zajął Grzegorz Rychlik z Halasów (00:30:52), trzeci był Waldemar Danielski z Sokołowa Podlaskiego (00:33:37) uhonorowany pucharem Wójta Gminy Kodeń Jerzego Trocia.
Wśród kobiet miejsce drugie zajęła Agata Tuzimek z Kurowa (00:35:42), wywalczyła puchar Wicewojewody Gmitruczuka, a trzecie Barbara Wójcik z Krzczonowa (00:35:51), puchar fundował kierownik Oddziału Zewnętrznego z Zabłocia ZK w Białej Podlaskiej major Sławomir Miroński.
W sumie organizatorzy Biegu Sapiehów rozdali ponad 40 pucharów, w różnych kategoriach. Pucharami uhonorowano zawodników, którzy zajęli sześć pierwszych miejsc w kategorii open kobiet i mężczyzn, a także najmłodszych i najstarszych uczestników biegu, najlepszych z Lubelszczyzny i z Gminy Kodeń, najlepszego zawodnika ze służb mundurowych. Rozdano także puchary i nagrody rzeczowe w poszczególnych kategoriach wiekowych, puchary Marszałka Województwa Lubelskiego otrzymali także zawodnicy niepełnosprawni startujący w tegorocznym biegu, m.in. zawodnik na wózku inwalidzkim Sławomir Zieniewicz z Białegostoku oraz niepełnosprawny Mateusz Szokalski z Nowego Prażmowa.
Po latach nieobecności, pojawiła się wielokrotna uczestniczka biegu, pani Wiera Stasiewicz z Hajnówki, startująca w kategorii powyżej 70 lat, otrzymała
W Małym Biegu Sapiehów, na dystansie 800 metrów tryumfowali: Lena Najdyhor (Piszczac) i Jan Jarmoszewicz (Sławatycze).
W Biegu Przedszkolaka wystartowało ponad 50 małych uczestników (którym czasami towarzyszyli rodzice), nie tylko z Kodnia, na mecie oprócz medali, czekały na nich wata cukrowa i lody.
Organizatorzy Biegu Sapiehów gorąco dziękują wszystkim tym, którzy przyczynili się do tego, że ubiegłoroczna impreza mogła się odbyć w odpowiednim wymiarze i na określonym poziomie. Dziękujemy przede wszystkim tym, którzy poprzez swoje zaangażowanie, pasję i poświecenie, od dwudziestu lat wpisują się w historię tego biegu, bez pracy i oddania tych ludzi nie moglibyśmy mówić o kodeńskiej legendarnej już „piekielnej piętnastce”. Mamy głęboką nadzieję, że i kolejna edycja Biegu Sapiehów, dostarczy wszystkim niezapomnianych wrażeń i emocji.
Ubiegłoroczna edycja naszej imprezy została szczególnie nagłośniona za sprawą obecności w Kodniu telewizji lubelskiej z programem „Letni weekend z TVP3 Lublin”. Dwukrotne wejścia na żywo na antenę dotyczyły XIX Biegu Sapiehów. W tym roku relacja na żywo realizowana była przez portal internetowy interwizja.edu.pl i była dostępna na kanale youtube. Dla nas organizatorów szczególnie miłe były niezwykle pozytywne wypowiedzi uczestników oraz kibiców. Uczestnicy, a przede wszystkim zwycięzcy zawodów mówili co ich przyciąga do Kodnia i dlaczego biorą udział w Biegu Sapiehów kolejny raz. W tym kontekście bardzo ważne jest stwierdzenie, że kodeński bieg znany jest po obu stronach wschodniej granicy i przez wielu sportowców z Białorusi, Ukrainy, Polski, a zwłaszcza Lubelszczyzny ceniony jest przede wszystkim ze względu na atmosferę, gościnność, regionalną otoczkę oraz legendę „piekielnej piętnastki”. Z tego też powodu do Kodnia na pierwszy sobotni weekend zjeżdżają biegacze, którzy pragną zmierzyć się także ze swoimi słabościami, ewentualnie spróbować swoich sił na tym krótkim ale też i ciężkim dystansie.
Relacje z kodeńskich zawodów można zobaczyć na najbardziej popularnych w regionie portalach internetowych: radiobiper i bp24.pl, podlasie24.pl jak również interwizja.edu.pl.
Swoje reportaże z zawodów zamieściły „Słowo Podlasia”, „Tygodnik Podlaski”, „Podlasiak”, „Dziennik Wschodni” i siedleckie Echo Katolickie. Informacje o biegu podawane były w Radio Lublin i Katolickim Radiu Podlasia, we wspomnianej wyżej TVP3 Lublin i bialskiej pulsmiasta.pl.
Z racji honorowego patronatu Marszałka Województwa Lubelskiego podczas biegu w sposób szczególny prowadzone są działania promujące Lubelszczyznę. Ta promocja obecna jest przede wszystkim w wypowiedziach organizatorów, relacjach spikera, pucharach i nagrodach ufundowanych przez Lubelski Urząd Marszałkowski, a przede wszystkim w ogromnej ilości banerów na których widnieje herb Lubelszczyzny lub logo „Smakuj Lubelskie”, ewentualnie tradycyjna „eL-ka”, która znajduje się również na plakatach i pamiątkowych koszulkach dla uczestników biegu.
Zapraszamy serdecznie do odwiedzania Kodnia z całymi rodzinami, skorzystania z bazy turystycznej oraz wspaniałych możliwości wypoczynku w nieskażonym środowisku naturalnym, różnorakich atrakcji rozrywkowych.
Bieg Sapiehów to impreza obok, której wyrasta wiele dodatkowych przedsięwzięć promujących bogatą kulturę regionu, w tym wątek religijnej różnorodności, czy nadbużańską przyrodę, daje możliwość spłynięcia rzeką kajakami, poznania smaków miejscowej kuchni, odwiedzenia jagodowo-grzybowych lasów. Wszystko to sprawia, że ten zakątek ziemi lubelskiej coraz częściej odwiedzają nie tylko pielgrzymi, ale turyści. Mamy więc świadomość, że pewien cel organizacji biegów, jest konsekwentnie realizowany.
Jacek Malarski
prezes Towarzystwa Przyjaciół Kodnia
Komitet organizacyjny Biegu Sapiehów w Kodniu
