Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego ustanowiony został w 1992 przez Światową Federację Zdrowia Psychicznego (World Federation for Mental Health, działająca od 1948) z inicjatywy sekretarza generalnego organizacji Richarda Huntera. Początkowo Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego nie miał określonego charakteru. Za generalne cele przyjęto upowszechnienie polityki zdrowia psychicznego oraz edukację społeczną w zakresie profilaktyki zaburzeń emocjonalnych i psychicznych. Każdego roku Federacja wybiera do promowania nowy temat.
Czas pandemii odbił się i nadal odbija na naszym zdrowiu psychicznym. Wiele aspektów zdrowia psychicznego zostało zakwestionowanych; a już przed pandemią w 2019 r. szacuje się, że jedna na osiem osób na świecie żyła z zaburzeniami psychicznymi. Jednocześnie dostępność do usług oraz środki finansowe dostępne na rzecz zdrowia psychicznego są nadal niewystarczające i są znacznie niższe od tego, co jest potrzebne, zwłaszcza w krajach o niskim i średnim dochodzie.
Pandemia COVID-19 spowodowała globalny kryzys zdrowia psychicznego, generując krótko i długoterminowe stresy co wpłynęło na zdrowie psychiczne milionów ludzi. Szacuje się, że wzrost zarówno zaburzeń lękowych, jak i depresyjnych wynosi ponad 25% w pierwszym roku pandemii. Jednocześnie usługi w zakresie zdrowia psychicznego zostały poważnie zakłócone, a luka w leczeniu chorób psychicznych zwiększyła się.
Rosnące nierówności społeczne i gospodarcze, przedłużające się konflikty, przemoc i zagrożenia zdrowia publicznego dotykają całe populacje, zagrażając postępowi w kierunku poprawy dobrostanu. Należy zwiększyć uwagę i zaangażowanie poświęcane zdrowiu psychicznemu oraz wzmocnić opiekę nad zdrowiem psychicznym, tak aby wszystkie potrzeby w zakresie zdrowia psychicznego zostały zaspokojone poprzez ogólnodostępne, przystępne cenowo i wysokiej jakości usługi i wsparcie specjalistów.
Stygmatyzacja i dyskryminacja nadal stanowią przeszkodę do włączenia społecznego i dostępu do właściwej opieki. Co ważne, wszyscy możemy odegrać swoją rolę w zwiększaniu świadomości na temat zdrowia psychicznego, a Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego jest okazją do zrobienia tego wspólnie. Wyobraźmy sobie świat, w którym zdrowie psychiczne jest cenione, promowane i chronione, gdzie każdy ma równe szanse korzystania ze zdrowia psychicznego i korzystania ze swoich praw człowieka oraz gdzie każdy może uzyskać dostęp do opieki psychiatrycznej, której potrzebuje.
WHO będzie współpracować z partnerami w celu rozpoczęcia kampanii wokół tematu „Uczynienie zdrowia psychicznego i dobrego samopoczucia dla wszystkich globalnym priorytetem”. Będzie to okazja dla osób z zaburzeniami psychicznymi, pracodawców, pracowników i innych zainteresowanych stron, aby spotkać się i głośno mówić o tym, co musimy zrobić, aby zdrowie psychiczne i dobre samopoczucie stały się globalnym priorytetem dla wszystkich.
Tekst: Powiatowa Stacja sanitarno-Epidemiologiczna w Białej Podlaskiej